Dos Semanos

13 oktober 2013 - Zutphen, Nederland

Zondagmiddag, zutphen.

Twee weken voor vertrek zijn de voorbereidingen zo goed als rond. Kamer is leeg, meubels zijn opgeslagen, werkadressen zijn gevonden, reisbenodigdheden binnen, financiële buffer opgebouwd, studie afgerond, het is tijd om te gaan. Voor het zover is zijn er nog twee weken, twee weken om afscheid te nemen en om te bedenken waarom deze reis ook al weer nodig was.

Het was zo'n 10 maanden geleden dat ik bedacht dat dit wel eens nodig was; een reis naar Zuid Amerika. Destijds bevond ik me in dat andere zuiden, dat zuiden dat zo bekend is voor veel Nederlanders. Het zuiden van Kaap de goede Hoop, van Stellenbosch, Riviersonderend, Antjie Krog en Nelson Mandela. Het zuiden van Stef Bos, het Afrikaans en van het Ubuntu. Lopend in de botanische tuinen van betty's bay, tegen de uitlopers van het kogelgebergte, nam ik het besluit; wat er ook gebeurt, volgend jaar ga ik naar Zuid-Amerika.

Zuid-Amerika heeft me altijd geintrigeerd. Het is het continent van de Incas en de Gaucho's. Van Coelho's Alchemist en Allendes Huis van de geesten. Het continent waar ik zo weinig over wist en dat ik om die reden al mijn vrije geschiedenis opdrachten van de middelbare school maar over Chili heb gedaan. Het is de Zuid-Europese versie van de verenigde staten. Want laten we wel wezen, waar de VS een uitvergroting van de Noord en West-Europese cultiveringsdrang is, daar hebben de zuidelijk Europese landen hun stempel voor eeuwig op Latijns-Amerika gedrukt. En precies dat maakt het zo boeiend. Want waar we van de Verenigde Staten veronderstellen dat er niets authentieks meer aan is (zijn niet, sinds het uitsterven van de buffel, alle indianen in hun reservaten opgesloten om daar kapot te gaan aan de alcohol, zodat de kolonisten ongebreideld hun platte jacht naar goud konden voortzetten?) en dat het draait om opgeklopte overvloed, bezit, religie en pragmatisme, daar kennen we de Zuid-Amerikanen als verkropte socialisten, wars van Noord-Amerikaanse invloeden (noem Amerikanen ook nooit los Americanos, maar Estadounidenses. Latijns-Amerikanen zijn immers ook Amerikanen!), maar wel degelijk met een Europese signatuur. Kloppen deze vooroordelen? Wat zijn de gevolgen van deze inmenging?

Destijds viel me het in Zuid-Afrika al op wat een enorm stempel Nederland en het Verenigd Koninkrijk gedrukt hebben op de geschiedenis van de Zulu en andere Afrikaanse stammen. Vernietigend en verkwikkend, slopend en opbouwend, onderdrukkend en verheffend. Van eenzelfde type invloed zal er in Zuid-Amerika ook sprake moeten zijn. Hoog tijd dus om de onderzoeksgrenzen te verleggen.

Voorlopig blijft het onderzoeksgebied binnen de Argentijnse grenzen. In een werkreis van Buenos Aires, via El Bolson en Gobernador Gregores naar Ushuaia (de meest zuidelijke stad ter wereld), zal ik onderzoek doen naar de doorwerking van Europese invloeden, de geschiedenis, de filosofie en religie van dit land.

Iets over de methode en het referentiekader dat ik verkies. De literatuur wetenschapper Edward Said bekritiseert het westen in zijn boek Orientalism. Hier schetst Said het oriëntalisme als een invloedrijke, effectieve, Europees-ideologische creatie. Schrijvers, filosofen en koloniale bestuurders stelden de beeldvorming van het 'andere' van de (in dit geval) oosterse cultuur, van de daar voorkomende gewoonten en godsdienstige overtuigingen in dienst van de macht. Zijn dergelijke methodes ook toegepast in Argentinië? Met een Geert Mak achtige methode, persoonlijke verhalen binnen een historisch perspectief hoop ik op deze blog mijn bevindingen in een levendig verslag te beschrijven. Nu nog heb ik de tijd me in te lezen, daar zal ik meteen aan beginnen.

Geïnteresseerd in de verhalen? Volg het hier door je aan te melden voor de mailing! Vragen over of suggesties over de onderzoeken, meld het hier! Het lijkt me leuk geïnspireerd te raken en tot onderzoek aangezet te worden door de nieuwsgierigheid van anderen. Ik ben benieuwd wat ik tegen ga komen, er zal in ieder geval weer een wereld opengaan!

Hasta la proxima!

Wouter